VRT column (zie http://www.deredactie.be/cm/vrtnieuws/binnenland/120329_vlaming_sterft_in_china)

Vlaming sterft in Peking tijdens huisarrest

VRT

do 29/03/2012 - 07:42

In de Chinese hoofdstad Peking is een 48-jarige Vlaamse kunsthandelaar begin deze maand overleden aan de gevolgen van een hartaanval. De man was tot levenslang veroordeeld voor antieksmokkel en zat al vier jaar in huisarrest. VRT-correspondent Tom Van de Weghe vertelt zijn verhaal.

De 48-jarige Kurt De Raedemaeker (foto) was een sinoloog en kunsthandelaar uit Roosdaal. In 2003 had hij een oude sarcofaag gekocht in Peking en doorverkocht aan een Amerikaan, die ze op zijn beurt in bruikleen gaf aan het Museum Guimet in Parijs.

Volgens De Raedemaeker gebeurde dit volstrekt legaal. Hij kon de nodige officiële Chinese vergunningen voorleggen als bewijsstukken. Maar de Chinese autoriteiten eisten de sarcofaag terug omdat ze meenden dat het om een nationale schat ging die illegaal uit het land was gesmokkeld. Ze schatten de waarde op 1,2 miljoen euro.

De Raedemaeker werd in januari 2006 gearresteerd op de luchthaven van Peking. Aanvankelijk verbleef hij in een Chinese gevangenis in de afgelegen provincie Gansu, waar de sarcofaag vandaan kwam.

In 2008 werd De Raedemaeker wegens gezondheidsredenen naar Peking overgebracht. Hij kreeg van de Chinese autoriteiten de toestemming om op eigen kosten in een hotelkamer te verblijven. Maar hij bleef de hele tijd onder toezicht en mocht het land niet verlaten. Zijn identiteitspapieren waren in beslag genomen. Een rechter uit Gansu veroordeelde hem eind 2008 tot levenslange opsluiting.

"Slachtoffer van corrupte politie"

Kurt De Raedemaeker bleef bij zijn onschuld en hield tijdens zijn gevangenschap een dagboek bij, waarvan verschillende delen op het VRT-kantoor in Peking zijn beland. De kunsthandelaar heeft het over brutale behandeling door de Chinese politie en afpersing: “De dagelijkse angst en psychologische terreur hebben mijn gezondheid zwaar aangetast”, schreef hij.

De Raedemaeker noemde zichzelf het slachtoffer van corrupte Chinese politiepraktijken en weigerde elke samenwerking, ook toen de Amerikaanse eigenaar bereid was om de sarcofaag terug te geven aan China. Hij verzette zich hiertegen zolang hij zelf niet vrijgelaten werd, omdat hij vreesde op die manier zijn doodvonnis te tekenen. Het dossier raakte ondanks diplomatieke bemiddeling muurvast en besloeg na verloop van tijd meer dan drie kubieke meter papier. De gezondheid van Kurt De Raedemaeker ging intussen verder achteruit. Alleen een zware hartoperatie kon zijn leven redden.

In een reactie op een blog (http://all4kurt.blogspot.com/) over de zaak De Raedemaeker schreef Claire Kirschen, de gewezen Belgische ambassadrice in China: "Zijn huidige straf komt neer op een trage doodstraf die niet in verhouding lijkt met wat hij mogelijk gedaan heeft." Ter vergelijking: een Chinese boer die uit de Verboden Stad juwelen en zilverwerk had gestolen, werd vorige week veroordeeld tot 13 jaar gevangenisstraf.

"Schrik voor China"

België heeft China de voorbije jaren meermaals om een snelle repatriëring van Kurt De Raedemaeker gevraagd. Gewezen premier Yves Leterme drong er tijdens een bezoek aan Peking in 2008 bij zijn Chinese collega Wen Jiabao op aan om hem om humanitaire redenen uit te wijzen. Toenmalig minister van Buitenlandse Zaken Karel De Gucht heeft die vraag herhaald, en zelfs koning Albert heeft er zich mee gemoeid. Maar China weigerde op het Belgische verzoek in te gaan, omdat ons land geen juridische garantie kon geven dat De Raedemaeker in België zijn straf zou uitzitten.

Een vriend van De Raedemaeker die liever anoniem wenst te blijven reageert ontgoocheld op het overlijden: “Deze zaak hoefde niet op deze manier te eindigen. Kurt had inderdaad een moeilijk karakter, maar ook de Chinezen hebben jaren lang het been stijf gehouden. Ik blijf het gevoel hebben dat België zich te zwak heeft opgesteld in het hele dossier, uit schrik om de goede economische relaties met China te verstoren. Deze zaak leert veel over de macht van China vandaag.”

"Alle beschikbare middelen uitgeput"

Michel Malherbe, de woordvoerder van Buitenlandse Zaken, weerlegt vanuit Congo de kritiek. “Er is geen sprake van verwaarlozing van dit dossier langs onze kant. Wij hebben alle beschikbare middelen uitgeput om Kurt De Raedemaeker naar ons land te laten terugkeren”, benadrukt hij. "Hij heeft de ambassade daarvoor trouwens in een laatste brief nog uitdrukkelijk bedankt."

Toch lijkt de strategie die ons land in deze zaak gehanteerd heeft vragen op te roepen. Verschillende journalisten die de voorbije jaren over deze zaak wilden berichten werden door Buitenlandse Zaken met aandrang gevraagd om dat niet te doen. Volgens Michel Malberbe is dit een logische werkwijze: "In dergelijke moeilijke dossiers ontraden wij altijd een mediatisering. In regimes zoals in China kan dit de situatie doen verslechteren."

"Waarom liet men hem wegrotten?"

De zaak Kurt De Raedemaeker leek volgens Buitenlandse Zaken de laatste maanden weer in een stroomversnelling te zijn gekomen. Maar zijn gezondheid ging verder bergaf. Volgens zijn familie smeekte De Raedemaeker enkele dagen voor zijn overlijden nog om medische hulp. Hij stierf op 6 maart. Zijn lichaam werd na een moeizame procedure gerepatrieerd naar ons land, waar hij afgelopen vrijdag in besloten familiekring werd begraven.

De familie en vrienden van Kurt De Raedemaeker blijven intussen met veel vragen zitten: "We kunnen er niet bij waarom men een landgenoot die levensreddende medische hulp nodig had, liet wegrotten in China", klinkt het zwaar verbitterd. "Wij hopen dat dit volledig gedocumenteerde dossier op een dag grondig wordt uitgespit, zodat we op onze vragen een antwoord krijgen."

Tom Van de Weghe (VRT-correspondent in China)

Translated Article - La libre Belgique March 21st 2012 (after Kurt has passed away)

Cops and Mafia: the reasons for a disproportionate sentence?

Kurt De Raedemaeker stepped into a hornet's nest. The Belgian authorities were unable, or (to an extent) unwilling, to take him out.

What trap did Kurt De Raedemaeker fall in? Hard to believe indeed, that the case was -formally- about ordinary - dare we say - smuggling of antiquities. In this case, the sentence of life imprisonment imposed by An Jiang, judge in Tianshui, seems disproportionate, even if one takes into account the value of the antiquities concerned. Last Monday, a Chinese peasant who had nine stolen jewelry and other silver pieces in the Forbidden City (the former imperial palace in Beijing, now a museum) was sentenced to "only" thirteen years in prison.

Scandals have hit the headlines in recent years in Tianshui. It would therefore seem to be possible that Kurt was a victim of a police scam (which would explain the circumstances of his curious "interrogation" in January 2006 - three years after the fact). It is also possible that he was the victim of a local mafia, that he may have -consciously or unconsciously- worked with. It looks like he was "given away" by his dubious business partners, because he had not complied with the terms of the "contract", or because the Mafia had to sacrifice a bargaining chip to escape prosecution themselves?

The judgment from Tianshui, strangely, provided for both a life sentence and deportation of the convicted. The deportation never materialized. This begs the question whether the Belgian foreign minister has done everything in his power to get it. The Ministry of Foreign Affairs assured us that, in addition to the usual consular assistance, numerous approaches were attempted at the highest level: the Minister Karel De Gucht, Prime Minister Yves Leterme and the Palace intervened with the Chinese authorities.

Sources familiar with the matter, within the Department, are not as categorical. Kurt and his case, in their view, was never really taken seriously. Kurt's personality and the complexity of the case could have deterred the embassy and the Ministry from doing more than they have done.The desire to preserve good relations (commercial) with Beijing and the opportunism of some Belgian diplomats, may have helped seal Kurt's fate.

The strategy followed in this case also needs to be questioned. When we wanted to write about the case, during a visit by Karel De Gucht in China on the eve of the Olympics in 2008, it was recommended by the Ministry not to do so, to avoid compromising the ongoing negotiations. Negotiations that, we were told, were about to deliver results. Kurt was actually transferred shortly afterwards from Tianshui to Beijing, which was -undeniably- progress. 

But the authorities in China did not keep their promises and the unfortunate outcome is known. Presumably, in countries where the rule of law is, at best, embryonic, only appropriate media attention may help to get out of tricky situations. But Kurt De Raedemaeker has clearly been forgotten and he paid with his life.

La Libre Belgique March 21st 2012 - after Kurt has passed away on March 6th 2012

Ripoux et mafia : les raisons d’une condamnation disproportionnée ?

Ph. P.

Mis en ligne le 21/03/2012

Kurt De Raedemaeker s’était fourré dans un guêpier. Dont les autorités belges n’ont pas pu, ou vraiment voulu, le sortir.

Dans quel guêpier Kurt De Raedemaeker s’était-il fourré ? Difficile de croire, en effet, que l’histoire puisse se résumer à une banale - si l’on ose dire - affaire de trafic d’antiquités. Dans cette éventualité, la peine de prison à perpétuité prononcée par le juge An Jiang à Tianshui paraît disproportionnée, même si l’on prend en compte la valeur des œuvres d’art concernées. Lundi dernier, un paysan chinois qui avait dérobé neuf bijoux et autres pièces d’orfèvrerie dans la Cité interdite (l’ancien palais impérial de Pékin, transformé en musée) n’a écopé "que" de treize ans de prison.

Des scandales ont défrayé la chronique de Tianshui ces dernières années. Il serait donc possible que Kurt y ait été victime de policiers ripoux (thèse que pourraient accréditer les circonstances de son curieux "interrogatoire" en janvier 2006 - trois ans après les faits). Il est possible également qu’il ait été victime d’une mafia locale, après avoir, consciemment ou non, travaillé avec elle. A-t-il été "donné" par ses douteux partenaires en affaires, parce qu’il n’avait pas respecté les termes du "contrat" ou parce que les mafieux devaient s’acquitter d’une monnaie d’échange pour échapper eux-mêmes à des poursuites ?

Le jugement rendu à Tianshui prévoyait bizarrement à la fois une condamnation à perpétuité et l’expulsion du condamné. Celle-ci ne se matérialisa jamais. Aussi se demande-t-on si la diplomatie belge a fait tout ce qui était en son pouvoir pour l’obtenir. Au ministère des Affaires étrangères, on assure que, en plus de l’habituelle assistance consulaire, de très nombreuses démarches furent tentées au plus haut niveau : le ministre Karel De Gucht, le Premier ministre Yves Leterme et jusqu’au Palais seraient intervenus en plus d’une occasion auprès des autorités chinoises.

Des sources proches du dossier, au sein du ministère, ne sont pas aussi catégoriques. Le dossier, selon elles, n’aurait jamais été vraiment pris au sérieux. La personnalité de l’intéressé, qualifiée de fantasque, et la complexité de l’affaire auraient dissuadé l’ambassade et le ministère d’en faire trop. La volonté de préserver de bonnes relations (commerciales) avec Pékin, l’opportunisme de certains des diplomates belges concernés, auraient fait le reste.

La stratégie suivie dans cette affaire peut également être mise en cause. Quand nous avions voulu donner un retentissement à l’affaire dans les colonnes de "La Libre", à l’occasion d’une visite de Karel De Gucht en Chine à la veille des Jeux olympiques en 2008, il nous avait été recommandé par le ministère de n’en rien faire, pour ne pas compromettre les négociations en cours qui, nous disait-on, étaient sur le point de livrer des résultats. Kurt fut effectivement transféré peu après de Tianshui à Pékin, ce qui était un indéniable progrès. Mais la suite ne tint pas ses promesses, avec le dénouement que l’on sait. On peut penser que, dans les pays où l’Etat de droit n’est au mieux qu’embryonnaire, seule une médiatisation appropriée peut aider à sortir de situations inextricables. Kurt De Raedemaeker a manifestement été oublié et il l’a payé de sa vie.

Ai Weiwei

Ai Weiwei finds China’s capital is a prison where people go mad

Ai Weiwei in Newsweek, 28/08/2011

“The worst thing about Beijing is that you can never trust the judicial system. Without trust, you cannot identify anything; it’s like a sandstorm. You don’t see yourself as part of the city—there are no places that you relate to, that you love to go. No corner, no area touched by a certain kind of light. You have no memory of any material, texture, shape. Everything is constantly changing, according to somebody else’s will, somebody else’s power.”

“There are positives to Beijing. People still give birth to babies. There are a few nice parks. Last week I walked in one, and a few people came up to me and gave me a thumbs up or patted me on the shoulder. Why do they have to do that in such a secretive way? No one is willing to speak out. What are they waiting for? They always tell me, “Weiwei, leave the nation, please.” Or “Live longer and watch them die.” Either leave, or be patient and watch how they die. I really don’t know what I’m going to do.”

“My ordeal made me understand that on this fabric, there are many hidden spots where they put people without identity. With no name, just a number. They don’t carewhere you go, what crime you committed. They see you or they don’t see you, it doesn’t make the slightest difference. There are thousands ofspots like that. Only your family is crying out that you’re missing. But you can’t get answers from the street communities or officials, or even at the highest levels, the court or the police or the head of the nation. My wife has been writing these kinds of petitions every day, making phone calls to the police station every day. Where is my husband? Just tell me where my husband is. There is no paper, no information.

The strongest character of those spaces is that they’re completely cut off from your memory or anything you’re familiar with. You’re in total isolation. And you don’t know how long you’re going to be there, but you truly believe they can do anything to you. There’s no way to even question it. You’re not protected by anything. Why am I here? Your mind is very uncertain of time. You become like mad. It’s very hard for anyone. Even for people who have strong beliefs.

This city is not about other people or buildings or streets but about your mental structure. If we remember what Kafka writes about his Castle, we get a sense of it. Cities really are mental conditions. Beijing is a nightmare. A constant nightmare.”

http://www.thedailybeast.com/newsweek/2011/08/28/ai-weiwei-on-beijing-s-nightmare-city.html

Catherine Joos

Sinologist & librarian

Honorary Ambassador J.L. Mignot posted a message

I met Kurt when I worked as minister plenipotentiary at the Belgian embassy in Beijing. He had been asked by the famous late photographer Philippe Ruelle to go to different places in China in order to prepare the catalogue of the exhibition 'China heaven and earth' which was to be shown Brussels in 1988. Philippe Ruelle appreciated the job done by Kurt whose name was mentioned in the catalogue of this great exhibition in Belgium. This was a real contribution of Kurt to make the Chinese culture better known in Europe.
Later on I met him several times in Belgium suggesting some possible jobs in China. He had to find a living but his passion was to make Chinese culture better known. If people went to him in relation with antiquities it was because his reputation as an expert was solid.
He could still do a lot in the field of better knowledge of each other between China and Europe and this should be put in perspective by the competent authorities when analyzing the negative impact of the actual situation of Kurt.


Jean-Louis Mignot
Honorary Ambassador

Mrs Claire Kirschen, former ambassador of Belgium in China posted a message

When I started my term as Ambassador of Belgium to the P.R. of China in 1993, one of my first visitors was Kurt de Raedemaeker who, at the time, was working for one of our big Belgian companies. He then decided to establish his own business and I was upset to hear that he had been cheated by his Chinese associate who could have been reputed to be fully reliable . So, when I heard that he was dealing in Chinese antiques, I was one of those who strongly advised him to accept one of the other jobs offered to him. Unfortunately, he did not listen and I was appalled to hear what happened to him. I saw him during my recent stays in Beijing and can only confirm that he was very weak and depressed. His present punishment amounts to a slow death sentence which does not seem to be proportionate to what he may have done. I can only hope that the verdict concerning his case will be fully implemented and he may soon be expelled.

Claire Kirschen

Former Ambassador of Belgium

Kurt's mother now follows this weblog

Here is the comment that she has posted:
==
As Kurt's mother, I am deeply saddened by the, seemingly endless, prolongation of his forced stay in China. Kurt is in very poor health, he just turned 48 yesterday, and I am afraid that he does not have much time anymore.

Kurt has been detained in China for more than 5 years now. He had a severe heart attack and needs urgent treatment.

Please read this blog, pass it on and help us where you can.

Thank you,

Germania De Raedemaeker-Verhertbrugge
==